beskid żywiecki gorce beskid wyspowy beskid sądecki beskid niski bieszczady tatry pieniny Żywiec Kraków Nowy Sącz Rzeszów Sanok Zakopane
Wybierz region
lub zobacz gdzie
warto pojechać!
na-szlaku na-szlaku
na-szlaku.pl
Kościół św. Wojciecha w Kąclowej
Kąclowa 116
Kąclowa
Msze: Niedziela, godz. 9.15

Kościół św. Wojciecha w Kąclowej

zabytek

Drewniany kościół rzymskokatolicki, inspirowany architekturą cerkiewną. Ciekawe połączenie dwóch stylów i kultur.

Wróć do strony wyszukiwania

Przejeżdżając drogą woj. 981 (Grybów – Krynica) przez Kąclową, nie da się nie zwrócić na niego uwagi. Stoi dumnie na wzniesieniu, niby podobny do wszystkich okolicznych świątyń, a jednocześnie niepodobny do niczego. Ani to typowa cerkiew, ani typowy kościół. W tym właśnie tkwi jego wyjątkowość.

W przeciwieństwie do wielu okolicznych cerkwi, obecnie wykorzystywanych przez parafie rzymskokatolickie, ten od początku był budowany jako rzymskokatolicki. Drewniany, inspirowany architekturą łemkowską (wieża o skośnych ścianach, wieńczące dach hełmy baniaste), nie przypomina okolicznych kościołów rzymskokatolickich, zazwyczaj murowanych i projektowanych w stylu barokowym/neogotyckim. Posiada równocześnie wiele cech charakterystycznych wyłącznie dla kanonu rzymskokatolickiego: nawy boczne/podcienie, otwarte prezbiterium (w cerkwiach oddzielone jest ikonostasem), dwa hełmy baniaste (w cerkwiach zazwyczaj trzy), wysokie ściany boczne i dach dwuspadowy (w cerkwiach ściany były zazwyczaj niskie, a dach wielospadowy typu 'namiotowego'), nie jest też, jak cerkwie, orientowany ku Wschodowi. Jest to niezwykły obiekt, posiadający cechy typowe dla kościołów rzymskokatolickich, ale również czerpiący garściami inspirację z lokalnej architektury cerkiewnej. Dzięki temu stanowi znakomity przykład zgodnej współegzystencji i przenikania się dwóch odmiennych kultur – łemkowskiej i polskiej. Wybudowany w latach 1925-26 według projektu Z. Mączeńskiego, początkowo miał być kaplicą kresową parafii grybowskiej, służącą Polakom rozsianym po okolicznych wsiach łemkowskich. Ostatecznie jednak, w 1929 r. erygowano tu odrębną parafię. Wieżę wybudowano z belek po starym moście na rzece Białej, resztę kościoła z drewna darowanego z Lasów Państwowych.

Inspiracje cerkiewne kończą się na wyglądzie zewnętrznym, wewnątrz jednoznacznie przypomina kościół rzymskokatolicki, tyle, że drewniany. Ołtarz główny autorstwa J. Puchały pochodzi z 1960 r., w jego centrum obraz Ukrzyżowania namalowany przez Cz. Preisa, po bokach figury świętych Piotra i Pawła. Chrzcielnica i ambona datowane są na 1933 r., najstarszym elementem kościoła są organy z 1793 r, pochodzące z dawnego kościoła w Ciężkowicach.

XX-wieczny, ubogo wyposażony kościół nie przedstawia wielkiej wartości historycznej, mimo to, jako unikatowy przykład ciekawej inspiracji budownictwem cerkiewnym, jest zdecydowanie wart uwagi.

Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej - opis szlaku, obiekty, charakterystyka cerkwi i kościołów Beskidu Niskiego i Ziemi Gorlickiej.

Wróć do strony wyszukiwania

Może zainteresuje Cię również:

  • Cerkiew w Bereście


    Piękna cerkiew z 1842 r., wewnątrz kompletny ikonostas, XVII-wieczne ikony i słynny obraz Opieki MB.

    2016-01-20
  • Cerkiew w Kwiatoniu


    Kluczowy zabytek architektury łemkowskiej, jedna z najstarszych cerkwi w Polsce, wpisana na listę UNESCO.

    2016-05-08
  • Kościół św. Michała w Binarowej


    Wpisany na listę UNESCO, jeden z najstarszych drewnianych kościołów w Polsce. Wewnątrz oszołamiają unikatowe polichromie z XVI w.

    2016-05-01
  • O nas
  • Oferta
  • Kontakt
Podobało Ci się? Daj nam o tym znać!
na-szlaku.pl