beskid żywiecki gorce beskid wyspowy beskid sądecki beskid niski bieszczady tatry pieniny Żywiec Kraków Nowy Sącz Rzeszów Sanok Zakopane
Wybierz region
lub zobacz gdzie
warto pojechać!
na-szlaku na-szlaku
na-szlaku.pl
Muzeum Stylu Zakopiańskiego - Willa Koliba
Dzisiaj nieczynne >>
niedz 9:00 - 15:00
pon nieczynne
wt nieczynne
śr 9:00 - 17:00
czw 9:00 - 17:00
pt 9:00 - 17:00
sob 9:00 - 17:00
Kościeliska 18
Zakopane

Muzeum Stylu Zakopiańskiego - Willa Koliba

muzeum

Zaprojektowana przez Witkiewicza, jest pierwszym budynkiem w stylu zakopiańskim. Obecnie muzeum poświęcone temu stylowi.

Wróć do strony wyszukiwania

Willa Koliba - pierwszy budynek w stylu zakopiańskimDom wybudowano w latach 1892-94 dla Zygmunta Gnatowskiego. Zaprojektowany przez St. Witkiewicza jest pierwszym budynkiem w stylu zakopiańskim. Od 1993 r. funkcjonuje tu Muzeum Stylu Zakopiańskiego im. St. Witkiewicza. Inspiracją dla Witkiewicza było tradycyjne budownictwo i zdobnictwo góralskie, w szczególności [dom rodziny Wnuków]. 

Do bryły typowej dla dużego domu podhalańskiego (parter z poddaszem ulokowanym pod stromym dachem) dodał liczne zdobienia, mało praktyczne i obce budownictwu podhalańskiemu przeszklone werandy, doświetlające poddasze okna w jaskółkach oraz niezbędne udogodnienia techniczne (kominy, wentylacja, piece kaflowe), oraz – aby powiększyć metraż do potrzeb pensjonatu – dodał krzyżującą się ze wspomnianą parterową zabudową drugą, piętrową bryłę, również na planie prostokąta. Uzyskał w ten sposób dom o rzucie zbliżonym do kształtu litery „L”, częściowo parterowy z poddaszem mieszkalnym, a częściowo 1-piętrowy, o dość zgrabnej bryle a przy tym sporej powierzchni, technicznie znacznie bardziej zaawansowany od prostych chat góralskich, a jednak zakorzeniony w estetyce podhalańskiej.

wnętrze Muzeum Stylu Zakopiańskiego1893 r. - oryginalny wygląd Willi 'Koliba'

Jeżeli spojrzycie jednak na budynek lub jego współczesne zdjęcia – coś się nie będzie zgadzało. Budynek jest przecież na planie o kształcie „T”, a poprzeczna piętrowa bryła przechodzi przez środek… Cóż, budynek miał oryginalnie kształt „L”, ale z czasem dobudowano drugie skrzydło, by powiększyć funkcjonujący tam pensjonat, czym całkowicie zniekształcono zamysł Witkiewicza. Poniżej prezentuje zdjęcia oryginalnego wyglądu, oraz widok obecny – sami porównajcie i oceńcie, który lepszy.

A tak sam Witkiewicz, po zaprojektowaniu Koliby, pisał o stworzonym stylu:

… szło o [...] zbudowanie domu, w którym by były rozstrzygnięte wszelkie wątpliwości co do możności pogodzenia ludowego budownictwa z wymaganiami bardziej złożonych i wyrafinowanych potrzeb wygody i piękna, domu, który by z góry odpierał wszelkie zarzuty i rozbrajał wszelkie uprzedzenia, który by dowiódł, że można mieć dom i mieszkanie w stylu zakopiańskim, będąc pewnym, że dom się nie zawali, być w nim zabezpieczonym od słót, wichrów i chłodów, mieć wszelkie wygody, a jednocześnie być otoczonym atmosferą piękna nie gorszą od innych, i w dodatku polską.

Szło o to, żeby wszystkie, najcharakterystyczniejsze i najbardziej rozwinięte pierwiastki góralskiego budownictwa zużyć, a inne, będące w stanie zaczątkowym, rozwinąć odpowiednio do wyższych wymagań życia, rozwinąć, nie niszcząc ich istotnego charakteru. Chodziło też o to, żeby materiałowi nadać kształty zgodne z wymaganiami architektury, żeby surowa, pierwotna forma drzewa, o ile była w budownictwie góralskim, została podporządkowaną pod formę, którą stworzyła myśl ludzka.”

St. Witkiewicz, Styl Zakopiański. Zeszyt 2, Lwów, 1911 r

Dla zainteresowanych: więcej informacji o samym St. Witkiewiczu i genezie stylu zakopiańskiego znajdziecie tutaj. Bardzo dobra strona, polecam!

Wróć do strony wyszukiwania

Może zainteresuje Cię również:

  • Kościół Św. Rodziny


    Z zewnątrz - neoromański, wewnątrz - barokowo-zakopiański.

    2016-02-05
  • Muzeum Tatrzańskie


    Najsłynniejsze i największe muzeum na Podhalu, jedno z najstarszych w Polsce

    2015-10-05
  • Dworzec Tatrzański


    Dawniej centrum życia kulturalnego i turystycznego, obecnie nieco zapomniany budynek, w którym znajduje się siedziba PTTK oraz kl

    2015-10-05
  • O nas
  • Oferta
  • Kontakt
Podobało Ci się? Daj nam o tym znać!
na-szlaku.pl